خرما زاهدی چیست؟
خرما زاهدی از خرماهای بسیار خوشمزه و پرطرفدار است. این محصول در دسته خرماهای خشک قرار می‌گیرد و طیف گسترده‌ای از شهرهای جنوب غربی کشور مانند استان هرمزگان، خوزستان، بوشهر، کرمانشاه و… زیر کشت این محصول هستند. این خرما به دلیل خاصیت فراوانی که دارد یکی از بهترین خرماهای ایران است و به دلیل قیمت نسبتاً پایین، در مقایسه با سایر خرماها بازار فروش خوبی را از آن خودکرده است.
خرمای زاهدی (قصب) برای آن دسته از افرادی که طرفدار خرماهای پر شیره نیستند بسیار مناسب است و برخلاف برخی خرماهای بسیار شیرین، طعم مطلوب و ملایمی دارد؛ بنابراین حتی افراد مبتلا به دیابت هم می‌توانند به‌اندازه نیاز از این خرما استفاده کنند. این محصول شاخص قند پایینی دارد، بنابراین یکی از بهترین جایگزین‌ها برای قند است که می‌توان در کنار چای و انواع دمنوش‌ها از آن استفاده کرد. در ادامه همراه با رئوف، بیشتر راجع به این محصول و خواص آن صحبت خواهیم کرد.
شکل ظاهری خرما زاهدی
در مورد شکل ظاهری خرما زاهدی باید بگوییم که این میوه به‌صورت بیضی‌شکل است. قسمت انتهایی کاملاً باریک و نوک آن تیز است. در مرحله خارک، رنگی زرد دارد. در مرحله رطب، به رنگ قهوه‌ای روشن متمایل می‌شود و در نهایت در مرحله خرما، طیفی از رنگ‌های قهوه‌ای متمایل به قرمز تا زرد کم‌رنگ را در بر می‌گیرد.
خرمای زاهدی (قصب) از خرماهای بسیار مرغوب و باکیفیت ایران محسوب می‌شود که به دلیل شرایط نگهداری آسان و حمل‌ونقل بدون دردسر، یکی از بهترین گزینه‌ها برای صادرات است. این محصول که در دسته خرماهای خشک قرار می‌گیرد از نوع خرماهای دیررس است که در شهرهای جنوبی کشور رشد و پرورش پیدا می‌کند. بر اساس آمارها، شهرستان قیر و کارزین بیشترین میزان تولید این محصول را در دست خود دارد و بهترین نوع خرما زاهدی را تولید می‌کند.
جالب است بدانید که هزاران تن از این محصول به‌صورت خالص در ایران تولید و برداشت می‌شود که از این میان، حجم بسیار زیادی صرف مصارف داخلی می‌شود. همچنین حجم زیادی از این خرما به کشورهای اروپایی یا کشورهای همسایه به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم ارسال می‌گردد. ایران به دلیل تنوع آب‌وهوایی بالایی که دارد یکی از بهترین سرزمین‌ها برای تولید این محصول محسوب می‌شود.
انواع خرما زاهدی
خرما زاهدی در انواع مختلف و کیفیت‌های متنوع تولید می‌شود که بسته به میزان کیفیت و نوع آن، استفاده‌های مختلفی از آنها صورت می‌گیرد. انواع خرما زاهدی:
- خرما زاهدی درجه یک
- خرما زاهدی درجه‌دو
- خرما زاهدی ضایعاتی
برای شناخت بیشتر این خرماها با ما همراه باشید:
- خرما زاهدی درجه‌یک
خرمای زاهدی درجه ۱ بیشترین میزان کیفیت را دارد و خرمایی فوق‌العاده مرغوب است. رنگ آن از قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای شکلاتی، طیفی از رنگ‌های مختلف را در بر می‌گیرد. این محصول به دلیل درجه کیفی بسیار بالا، بهترین گزینه برای صادرات است. خرما زاهدی درجه یک، به کشورهایی مثل پاکستان، روسیه، افغانستان، کشورهای حوزه خلیج‌فارس و… صادرمی شود. البته بخشی از این محصول برای مصارف داخلی در قسمت‌های مختلف کشور عرضه می‌شود.
- خرما زاهدی درجه‌دو
خرمای زاهدی درجه ۲ بیشتر برای مصارف داخلی استفاده می‌شود. بخش وسیعی از آن به کارخانه‌ها، شیرینی‌پزی‌ها و قنادی‌ها ارسال می‌شود. این محصول تفاوت خاصی با خرماهای صادراتی ندارد و تنها میزان کیفیت آن اندکی از خرماهای درجه یک پایین‌تر است. به همین علت قیمت مناسب‌تری دارد و افراد با توان مالی مختلف قادر به خرید و استفاده از آن هستند.
- خرما زاهدی ضایعاتی
خرما زاهدی ضایعاتی همان‌طور که از اسمش پیداست کیفیت مناسبی ندارد و برای مصارف داخلی و صادرات اصلاً مناسب نیست. اما می‌توان از این محصول برای تولید سرکه و یا گرفتن شیره استفاده کرد. همچنین در کارخانه‌های تولید شیرینی و کلوچه مورداستفاده قرار می‌گیرد و یا خوراک دام می‌شود.
ویژگی‌های خرما زاهدی
از ویژگی‌های خرما زاهدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شکل ظاهری آن بیضی و انتهای آن بلند و کشیده است.
- طعم شیرین ملایمی دارد و جزو خرماهای خشک محسوب می‌شود.
- رنگ آن از قهوه‌ای روشن و زرد تا قهوه‌ای تیره، طیفی از رنگ‌های قهوه‌ای را در بر می‌گیرد.
- مقدار فیبر موجود در این خرما بسیار زیاد است.
- در دمای محیط ماندگاری بالایی دارد.
- بافت آن خشک و میزان رطوبت آن زیر ۱۵ درصد است.
- طبع گرمی دارد.
- عطر و طعم آن دلچسب است.
- برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مفید است.
ارزش غذایی ۱۰۰ گرم از خرما زاهدی
اگر ۱۰۰ گرم از این خرما را به طور روزانه استفاده کنید مواد معدنی زیر وارد بدن شما می‌شوند:
| ماده مغذی | مقدار در ۱۰۰ گرم خرمای زاهدی |
| کالری | ۱۵۰ الی ۲۷۷ |
| کربوهیدرات | ۷۵ گرم |
| فیبر | ۷ گرم |
| پروتئین | ۲ گرم |
| پتاسیم | ۶۹۶ میلی‌گرم |
| منیزیم | ۵۴ میلی‌گرم |
| مس | ۰.۳۶۲ میلی‌گرم |
| آهن | ۰.۹۰ میلی‌گرم |
| منگنز | ۰.۲۹۶ میلی‌گرم |
| کلسیم | ۶۴ میلی‌گرم |
| ویتامین K | ۲.۷ میلی‌گرم |
| روی | ۰.۴۴ میلی‌گرم |
| سدیم | ۱ میلی‌گرم |
| تیامین | ۰.۰۵۰ میلی‌گرم |
خرما زاهدی به شکل طبیعی منبعی غنی از ویتامین‌های A، K و ویتامین‌های B6 است که این ویتامین‌ها در سلامت استخوان‌ها اهمیت ویژه‌ای دارند. همچنین فیبر بالای موجود در این خرما نقش مهمی را در بهبود عملکرد سیستم گوارش ایفا می‌کند.
همچنین سایر مواد معدنی موجود در خرما از جمله فسفر، منیزیم، منگنز، پروتئین، پتاسیم، آهن، گوگرد، مس، فسفر و… باعث بهبود عملکرد عمومی بدن می‌شوند و به تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش سوخت‌وساز آن کمک می‌کنند. اما این تنها بخشی از خواص مصرف خرما است. در ادامه بیشتر راجع به خاصیت‌های ارزشمند این محصول صحبت خواهیم کرد.
مهم‌ترین خواص خرما زاهدی
اگر مصرف خرما زاهدی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید می‌توانید از خواص و فواید بی‌شمار این محصول بهره‌مند شوید. برخی از خواص این خرما عبارت‌اند از:
- تقویت سیستم عصبی و پیشگیری از آلزایمر
- کاهش قند خون
- کمک به افزایش قدرت باروری در مردان
- بهبود سلامت پوست
- تسهیل زایمان
- بهبود سلامت روده
- پیشگیری از سرطان
- تقویت استخوان‌ها
- درمان کم‌خونی
- درمان افسردگی
در ادامه به بررسی هر کدام از این موارد می‌پردازیم:
تقویت سیستم عصبی
خرما نقش مهمی را در تقویت سیستم عصبی و بهبود سلامت مغز دارد. این محصول با کاهش نشانگرهای التهابی، از ابتلا به آلزایمر و سایر بیماری‌های عصبی جلوگیری می‌کند. خرما و مواد معدنی موجود در آن، توانایی مغز را در مبارزه با استرس و اکسیداتیو بالا می‌برد و تولید آمیلوئید بتا پروتئین را کاهش می‌دهد. جالب است بدانید که پروتئین‌های بتا آمیلوئید باعث تولید پلاک‌های خطرناک در بدن می‌شوند که در نتیجه آن، مرگ سلولی و اختلالات مغزی شدید اتفاق می‌افتد. اما خوردن خرما تولید این ماده را در بدن پایین می‌آورد و در نتیجه به سلامت مغز و تقویت حافظه کمک زیادی می‌کند.
کاهش قند خون
خرما یک شیرین‌کننده طبیعی است که می‌تواند یک جایگزین فوق‌العاده سالم و مقوی برای استفاده از قند و شکر باشد؛ بنابراین افرادی که مستعد ابتلا به دیابت هستند یا به این بیماری مبتلا و از مشکلات آن رنج می‌برند می‌توانند با مصرف خرما از فواید بی‌نظیر این محصول حتی برای کنترل دیابت بهره ببرند. مصرف خرمای زاهدی (قصب) به دلیل قند کم، باعث افزایش تولید انسولین در بدن می‌شود و سرعت جذب گلوکز در روده را پایین می‌آورد؛ بنابراین باعث کاهش سطح گلوکز در خون می‌شود. همچنین این محصول میزان چربی و گلیسمی خون را در بیماران مبتلا به دیابت کنترل می‌کند و میزان کلسترول خون را کاهش می‌دهد. با این تفاسیر توصیه می‌شود افراد دیابتی هر روز ۲ تا ۳ عدد خرما زاهدی مصرف کنند.
کمک به افزایش قدرت باروری در مردان
ناباروری در مردان امروزه یک موضوع مهم نگران‌کننده است که بسیار شایع شده و زوج‌های زیادی از این موضوع رنج می‌برند و با مشکلات ناشی از آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. از دیگر خواص ارزشمند مصرف خرما می‌توانیم به کاهش مشکلات ناباروری در مردان اشاره کنیم. خرما به دلیل اینکه حجم زیادی از مواد معدنی مغذی را درون خود جای‌داده، به افزایش تعداد اسپرم‌ها کمک می‌کند. همچنین اسیدهای آمینه و فلاونوئیدهای موجود در این محصول، عملکرد جنسی و کیفیت اسپرم را بالا می‌برند.
بهبود سلامت پوست
از دیگر خواص مهم خرما زاهدی می‌توان به تأثیرات شگفت‌انگیز این محصول بر پوست اشاره کرد. مواد مغذی مختلفی که در این خرما وجود دارند باعث تغذیه پوست می‌شوند. ویتامین‌های D، C و ویتامین E موجود در خرما سبب بهبود خاصیت ارتجاعی پوست می‌شود و اثرات پیری را کاهش می‌دهند. البته این در صورتی است که به‌صورت مداوم و منظم از خرما استفاده کنید. علاوه بر این‌ها، مصرف خرما پوست را روشن می‌کند و به‌طورکلی ظاهر پوست و سلامت آن را بهبود می‌بخشد. به همین علت امروزه کرم‌های متعددی تولید شده‌اند که حاوی خرما هستند و استفاده از آنها موجب درخشش و سلامت پوست شما می‌شود.
تسهیل زایمان
بر اساس مطالعات مختلفی که صورت‌گرفته، می‌توان گفت مصرف خرما در خانم‌های باردار به‌ویژه در اواخر بارداری بسیار مفید است. این محصول کمک می‌کند که خانم‌های باردار زایمان راحت‌تری داشته باشند؛ بنابراین چند هفته قبل از زمان تعیین شده برای زایمان، مصرف خرما را آغاز کنید تا هم زایمان راحت‌تری داشته باشید و هم انرژی و قدرت کافی برای تحمل فرایند زایمان را در بدنتان تامین کنید.
بهبود سلامت روده
یبوست و مشکل دفع یکی از مسائل ناخوشایند و دردسر سازی است که امروزه بسیاری از افراد به دلایل مختلف از جمله تغذیه نامناسب به آن مبتلا هستند؛ بنابراین به مصرف دارو و ملین‌ها روی می‌آورند. بهتر است بدانید که وجود فیبر در رژیم غذایی می‌تواند راهگشای این مشکل باشد و سلامت روده را تضمین کند.
فیبر موجود در خرما زاهدی برای سلامت روده و بهبود عملکرد آن عالی است؛ بنابراین اگر به طور منظم در رژیم غذایی خود از خرما استفاده کنید به‌هیچ‌عنوان به مشکلات اجابت مزاج مواجه نمی‌شوید و دفع آسانی دارید.
پیشگیری از سرطان
میزان غلظت آنتی‌اکسیدان‌های موجود در خرما در مقایسه با سایر خشکبار بسیار بالا است. همان‌طور که می‌دانید آنتی‌اکسیدان‌ها بهترین مبارزان در برابر رادیکال‌های آزاد در بدن هستند و باعث ازبین‌بردن این عوامل بیماری‌زا می‌شوند. اگر به‌اندازه نیاز در رژیم غذایی خود از خرما زاهدی استفاده کنید می‌توانید از خواص آنتی‌اکسیدانی این محصول برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی، آلزایمر و سرطان کمک بگیرید.
تقویت استخوان‌ها
اگر با درد مفاصل و مشکلات ناشی از آن دست‌وپنجه نرم می‌کنید از مصرف خرما زاهدی غافل نشوید. این محصول به دلیل داشتن کلسیم فراوان، برای بهبود سلامت استخوان‌ها عالی است. علاوه‌برآن، ریز مغذی‌هایی مانند پتاسیم، فسفر و منیزیم که در این محصول وجود دارند از ابتلا به پوکی‌استخوان و هر بیماری که سلامت استخوان‌های شما را تحت شعاع قرار می‌دهند جلوگیری می‌کند. اگر در سنین کودکی و جوانی به طور منظم از خرما استفاده کنید با افزایش سن و ورود به دوره میان‌سالی به مشکلات پادرد، کمردرد و… مبتلا نمی‌شوید و همواره استخوان‌هایی سالم و مقاوم دارید.
درمان کم‌خونی
کم‌خونی یک مشکل شایع به‌ویژه در خانم‌ها است و بسیاری از خانم‌ها از این موضوع و مشکلات ناشی از آن از جمله خستگی، بی‌حالی، کسالت و… رنج می‌برند. مصرف خرما به دلیل برخورداری از حجم زیادی عنصر آهن، نقش مهمی را در درمان کم‌خونی ایفا می‌کند. خانم‌ها می‌توانند با مصرف مداوم خرما زاهدی، سطح آهن خون خود را افزایش بدهند و به افزایش خون‌سازی در بدن خود کمک کنند. به‌این‌ترتیب از خستگی و کسالت‌های روزمره فارغ می‌شوند.
درمان افسردگی
سبک زندگی غلط، عدم استفاده از رژیم غذایی صحیح و اضطراب و استرس باعث وجود آمدن مشکلات مختلف، از جمله افسردگی می‌شود. یکی از علل ابتلا به افسردگی کاهش سطح منیزیم در بدن و استرس و اضطراب‌های شدید است؛ بنابراین افرادی که به این مشکل مبتلا هستند اگر مصرف خرما زاهدی را به برنامه غذایی خود اضافه کنند و از منیزیم فراوان موجود در این محصول بدن خود را بهره‌مند سازند می‌توانند قدمی برای درمان خود بردارند و با غول بزرگ افسردگی و مشکلات آن مبارزه کنند.
کلام آخر
خرما زاهدی یک میوه همه‌کاره است که حجم زیادی از املاح معدنی مقوی و مغذی را درون خود جای‌داده است. این محصول به روش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. شما می‌توانید در کنار چای و دمنوش‌ها از خرما استفاده کنید یا برای تهیه انواع کیک، شیرینی و دسر از این محصول یا فرآورده‌های آن بهره ببرید.
همان‌طور که می‌دانید خرما انواع مختلفی دارد و خرمای زاهدی (قصب) به دلیل طعم ملایم و بافت خشک، یکی از پرطرف‌دارترین انواع خرماها در میان مصرف‌کنندگان است. این محصول در شهرهای جنوبی کشور کشت می‌شود و برای صادرات یا مصارف داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
