پخت سمنو
سمنو(samano)، یک ماده غذایی ارزشمند است که به‌عنوان دسری خوشمزه و مقوی شناخته می‌شود. ریشه پخت این دسر سنتی، به استان خراسان بر می‌گردد که در مناسبت‌های معنوی، به شکل گروهی تهیه می‌شد. سمنو به‌عنوان نمادی از قدرت و برکت روی زمین، در میان سین‌های سفره هفت‌سین ما ایرانی‌ها، جای دارد و می‌تواند بهترین جایگزین برای محصولات شیرین و صنعتی باشد. این ماده غذایی با ویتامین و آنتی‌اکسیدان‌های فراوان، ارزش غذایی بالایی را به خود اختصاص داده است. همچنين کلسیم و پتاسیم موجود در سمنو، سبب تقویت استخوان‌ها می‌شود و از پوکی آن‌ها، جلوگیری می‌کند. علاوه بر نکاتی که گفتیم، مصرف سمنو در طب سنتی به دلیل داشتن طبع گرم و متعادل‌کننده طبع، بسیار توصیه می‌شود. در تهیه سمنو، از هیچ ماده شیرین‌کننده‌ای استفاده نمی‌شود، بلکه این دسر شیرینی خود را به شکل طبیعی، از جوانه گندم می‌گیرد. اگر می‌خواهید طرز تهیه سمنو را بیاموزید و این ماده غذایی مقوی و خوشمزه را در تغذیه خانواده خود قرار دهید، با رئوف در ادامه مطلب همراه باشید.
روش‌های مختلف طرز تهیه سمنو در منزل
پخت سمنو در مناطق مختلف ایران به شکل های گوناگونی انجام می شود. ما در ادامه، دو روش رایج برای طرز تهیه سمنو در منزل را بیان خواهیم کرد:
روش اول طرزتهیه سمنو
مواد اولیه مورد نیاز برای این دستور به شرح زیر است:
گندم ۵۰۰ گرم
آرد سبوس‌دار ۲ کیلوگرم
آب ۴ لیتر
- مرحله اول
به‌عنوان اولین قدم برای تهیه سمنو، گندمها را با آب سرد به‌خوبی بشویید و سپس آن‌ها را در کاسه‌ای از آب بریزید تا جوانه بزنند. گندمها باید ۲۴ ساعت در آب بمانند و طی این مدت، هر ۸ ساعت آب داخل کاسه عوض شود. دقت داشته باشید گندم مورد استفاده در تهیه سمنو باید کامل باشد تا جوانه بزند.
- مرحله دوم
پس از گذشت ۲۴ ساعت شاهد سفیدشدن سر گندمها خواهید بود. در این زمان گندمها را آبکشی و سپس بین دستمالی تمیز به مدت ۴۸ ساعت، نگهداری کنید. دستمال در طی این زمان، باید با آب سرد مرطوب نگه‌داشتن شود.
- مرحله سوم
پس از جوانه‌زدن گندمها، آن‌ها را داخل سینی بریزید و روی آن را با یک‌پارچه نم‌دار بکشید تا خشک نشوند. بعد از گذشت ۲۴ تا ۴۸ ساعت، گندم به رنگ سبز کم‌رنگ درمی آید و ریشه نقره‌ای آن، به قد ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر می‌رسد. لازم به ذکر است، در طی این زمان باید گندمها به شکل مداوم چک شوند تا رنگ آن‌ها تیره نشود و ریشه‌ها نیز، بیشتر از اندازه گفته شده رشد نکنند.
- مرحله چهارم
جوانه‌های گندم را میکس کنید تا پوره شوند. عصاره حاصل از این فرایند را با آرد سبوس‌دار، داخل قابلمه‌ای مخلوط کنید. حالا باید قابلمه را روی حرارت قرار دهید. یک لیتر آب به مخلوط اضافه کنید و با حرارت بسیار ملایم، اجازه دهید تا محتویات به قوام برسند. دقت کنید حرارت به‌قدری باشد که باعث سوختن و ته گرفتن سمنو نشود.
- مرحله پنجم
پس از غلیظ شدن ترکیب، شعله‌پخش‌کن را روی حرارت ملایم قرار دهید و درب قابلمه را با دم‌کنی بگذارید. استفاده از دم‌کنی روی در قابلمه باعث بهبود رنگ سمنو، می‌شود. برای دم‌کشیدن سمنو ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارید. بعد از گذشت این مدت، سمنوی خوشمزه شما آماده مصرف خواهد بود. نوش جان
روش دوم طرز تهیه سمنو
مواد اولیه
گندم ۵۰۰ گرم
آرد برنج ۵۰۰ گرم
بادام و گردو به مقدار لازم
- مرحله اول
در اولین مرحله پس از پاک‌کردن گندم، آن را به‌خوبی بشویید و سپس مراحلی که در دستور اول گفتیم را تا سبز شدن گندمها، ادامه دهید.
- مرحله دوم
زمانی که ریشه نقره‌ای گندمها به ۵ تا ۱۰ سانت رسید، آن‌ها را داخل مخلوط‌کن یا چرخ‌گوشت، به‌خوبی چرخ کنید. سپس پوره گندم حاصل شده را داخل یک صافی، به همراه ۱۶ لیوان آب بریزید و با دست فشار دهید تا شیره جوانه گندم، به طور کامل خارج شود.
- مرحله سوم
شیره جوانه گندم را به همراه آرد برنج، داخل قابلمه و روی حرارت ملایم قرار دهید تا بجوشد. پس از رسیدن ترکیب به نقطه‌جوش، با شعله کم سمنو را هم بزنید تا آب موجود در آن بخار شود. پس از گذشت ۴ ساعت، مغز موردنظر را به ترکیب اضافه کنید و اجازه دهید تا محتویات نرم شوند.
- مرحله چهارم
شعله گاز را خاموش کنید و سمنو را در ظرف مورد نظر بریزید. شما می‌توانید سمنو را به‌عنوان میان‌وعده مقوی و خوشمزه نوش جان کنید.
نکات تکمیلی طرز تهیه سمنو
درست است که پخت سمنو کار چندان سختی نیست اما رعایت برخی نکات به بهبود کیفیت سمنوی شما کمک می‌کند. در ادامه برخی از نکات مهم برای پخت سمنو را بیان می کنیم:
- با خیس کردن گندم، احتمال تغییر بو در آن وجود دارد، برای رفع این مشکل باید جوانه‌های گندم را قبل از آسیاب، به‌خوبی شستشو دهید.
- در جوانه‌زنی گندمها توجه داشته باشید، مقدار رشد ریشه بیش از ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر نباشد. چرا که رشد بیشتر آن، باعث ایجاد تلخی سمنو می‌شود.
- اگر پس از پخت سمنو، متوجه شدید که سمنوی شما غلظت زیادی دارد کمی آب به آن اضافه کنید و اجازه دهید دوباره بجوشد.
- پخت سمنو نیازمند زمان بالا و صبر فراوانی است. برای تسریع در این امر شعله گاز را زیاد نکنید، زیرا پخت این دسر با دمای ملایم، نتیجه‌ای بهتر خواهد داشت.
- در طرز تهیه سمنو، استفاده از دستمال نخی برای حفظ رطوبت گندمها اهمیت بالایی دارد. دستمال نخی بهتر از نوع نایلونی، رطوبت را در خود نگه می‌دارد و از چسبیدن گندمها به یکدیگر جلوگیری می‌کند.
- استفاده از قابلمه مسی، باعث قرمز شدن رنگ سمنو، می‌شود.
سخن پایانی
سمنو(samano )، ماده غذایی ارزشمندی است که فواید گوناگونی دارد. این دسر سنتی علاوه بر خواص فراوان، دارای طعمی خوش مزه است که می‌تواند به‌عنوان میان‌وعده‌ای مقوی انتخاب شود. از دیگر مصارف سمنو، باید به کاربرد آن به‌عنوان یکی از سین‌های سفره هفت‌سین اشاره کرد که نمادی از خیر و برکت است. شما عزیزان با مراجعه به این آموزش و بهره‌مندی از نکات تکمیلی در طرز تهیه سمنو، می‌توانید این ماده خوش‌طعم و مقوی را به‌عنوان دسر، برای خانواده و عزیزان خود آماده کنید.
