رابطه قهوه و انرژی: آیا قهوه مضر است؟

نوشیدنی قهوه

قهوه از انواع نوشیدنی است که طرفداران بسیار زیادی در سراسر جهان دارد. این نوشیدنی جذاب که در میان ۵ نوشیدنی برتر جهان قرار می‌گیرد به دلیل خواص و طعم جذابی که دارد به جزئی جدایی‌ناپذیر در رژیم غذایی برخی افراد تبدیل شده است. قهوه در انواع طعم‌ها برای افراد با ذائقه‌های گوناگون قابل تهیه است و طیف گسترده‌ای از طعم‌های تلخ را در بر می‌گیرد. 

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های قهوه، انرژی‌زا بودن آن است. بسیاری از افراد برای رفع خستگی و تزریق انرژی به بدن خود، قهوه را در رژیم غذایی خود جای می‌دهند؛ اما این موضوع به معنای بی‌ضرر بودن این نوشیدنی نیست. مصرف قهوه بیش از حد مجاز، مشکلات متعددی را برای شما ایجاد می‌کند؛ به همین علت توصیه می‌شود که این نوشیدنی به میزان متعادل مورد استفاده قرار گیرد. در این مطلب قصد داریم درباره مضرات قهوه صحبت کنیم و بیشتر راجع به آن بدانیم. اگر از عاشقان و علاقه‌مندان قهوه هستید، در ادامه این مطلب همراه رئوف باشید.

رابطه قهوه و انرژی

قهوه باعث شادابی و نشاط می‌شود و به واسطه خاصیت انرژی‌زایی که دارد موجی از انرژی را وارد بدن می‌کند و موجب برطرف‌شدن خستگی شما می‌شود. این موضوع به وجود ماده‌ای به نام کافئین در ترکیبات این نوشیدنی ارتباط پیدا می‌کند. کافئین به عنوان یک ماده محرک در بسیاری از مواد و نوشیدنی‌ها وجود دارد، اما میزان آن در قهوه و انواع آن بیش‌تر است. شما با مصرف قهوه مقدار زیادی کافئین را به بدن وارد می‌کنید که موجب تحریک سیستم عصبی و سلول‌های بدن برای فعالیت بیش‌تر می‌شود. در نتیجه فرد انرژی مضاعف می‌گیرد و با قدرت و انرژی بیش‌تری به انجام امور می‌پردازد.

مصرف قهوه و مبارزه کافئین و آدنوزین 

هورمون آندوزین هورمونی است که باعث کاهش فعالیت سیستم بدن می‌شود. این هورمون با ایجاد احساس آرامش در بدن، احساس خواب‌آلودگی ایجاد می‌کند. زمانی که قهوه می‌نوشید، بین این هورمون و کافئین موجود در قهوه اتفاقات متفاوتی رخ می‌دهد.

 زمانی که کافئین وارد بدن شود، آدنوزین فعالیت خود را متوقف می‌کند. در چنین شرایطی بدن برای جبران کردن کمبود آدنوزین، میزان آدنوزین بیشتری را ترشح می‌کند و در نتیجه فرد انرژی مضاعفی پیدا می‌کند. اما باید بدانید که کافئین، تأثیرات کوتاه مدتی روی بدن دارد. 

هنگامی که اثرات این ماده از بین برود، بدن شما با حجم زیادی از آدنوزین مواجه می‌شود. در نتیجه فرد احساس خواب‌آلودگی شدیدی پیدا می‌کند و دوست دارد هرچه سریع‌تر به خوابی عمیق فرو برود‌. جالب است بدانید که هر چقدر در طول روز بیشتر قهوه استفاده کنید میزان خواب‌آلودگی شما بعد از کاهش اثرات قهوه، بیشتر می‌شود.

میزان مصرف متعادل قهوه

برای اینکه به مضرات قهوه مبتلا نشوید باید از این نوشیدنی به میزان مناسب استفاده کنید. در واقع توجه به مصرف متعادل قهوه، برای پیشگیری از بروز مشکلات در سلامتی نقشی اساسی دارد. افرادی که به کافئین حساسیتی ندارند مجاز به مصرف روزانه ۴۰۰ میلی‌لیتر معادل ۴ لیوان قهوه هستند؛ اما این موضوع برای افراد حساس به کافئین فرق می‌کند. این دسته از افراد مجاز هستند دو لیوان قهوه یعنی معادل ۲۰۰ میلی‌لیتر قهوه استفاده کنند و عدم توجه به این موضوع می‌تواند واکنش‌های ناخوشایند و گاه غیرقابل‌جبران را ایجاد کند.

عوارض مصرف قهوه

در نوع واکنش بدن به عوارض مصرف قهوه، ژنتیک افراد موضوعی بسیار مهم است. به‌طورکلی مطالعات انجام گرفته بر روی کافئین موجود در قهوه نشان می‌دهد این نوشیدنی در کنار مفید بودن می‌تواند مشکلات و عوارضی را برای شما ایجاد کند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• افزایش فشار خون 
• سردرد و سرگیجه
• اختلال در خواب 
• تپش قلب
• خستگی و اضطراب
• سوزش معده و لرزش عضلات
• پوکی استخوان
• مشکلات گوارشی
• از کار افتادن عضلات
• اعتیاد به قهوه
• تکرر ادرار

افزایش فشار خون

مصرف قهوه ممکن است به طور موقت باعث افزایش فشار خون شود. این موضوع تنها مختص افراد مبتلا به فشار خون نیست. بلکه افرادی که فشار خون نرمال هم دارند ممکن است درگیر مضرات قهوه شوند و افزایش فشار خون را تجربه کنند.

 سردرد و سرگیجه

از دیگر اثرات منفی مصرف قهوه می‌توانیم به سرگیجه یا سردرد اشاره کنیم. برخی افراد بلافاصله بعد از نوشیدن چای، قهوه و سایر نوشیدنی‌های دارای کافئین، دچار سردرد می‌شوند‌.

 اختلال در خواب

قهوه باید در ساعات خاصی از روز مصرف شود، در غیر این صورت اختلالات زیادی در روند فعالیت‌های بدنی ایجاد می‌کند. مصرف قهوه در شب یا بعدازظهر، شما را بی‌خواب می‌کند و زمینه کلافگی و خواب‌آلودگی را فراهم می‌سازد.

 تپش قلب

از دیگر مضرات قهوه می‌توانیم به تپش قلب اشاره کنیم. اگر قهوه بیش از حد مجاز مصرف شود فرد با ضربان قلب نامنظم و احساس تپش قلب به مواجه می‌شود.

 خستگی و اضطراب

کافئین موجود در قهوه باعث افزایش میزان استرس و اضطراب بدن می‌شود و خستگی مزمن و کاهش کیفیت خواب را برای مصرف‌کنندگان این نوشیدنی به دنبال دارد.

 سوزش معده و لرزش عضلات

کافئین موجود در قهوه می‌تواند معده را تحریک کند و با افزایش ترشح اسید معده، به سوزش معده منتهی شود. از طرفی این ماده می‌تواند باعث ایجاد لرزش‌های عضلانی در بخش‌های مختلف بدن از جمله دست‌ها شود.

پوکی‌استخوان

مصرف قهوه می‌تواند زمینه پوکی‌استخوان، کمردرد پا درد و سایر مشکلات استخوانی را فراهم کند.

 مشکلات گوارشی

یکی دیگر از عوارضی که دررابطه‌با مضرات قهوه می‌توانیم به آن اشاره کنیم ایجاد مشکلات گوارشی و تأثیر منفی این نوشیدنی بر سیستم گوارش است. اگر قهوه بیش از حد مجاز مصرف شود باعث افزایش حرکت روده می‌شود و به اسهال شدید منتهی خواهد شد.

 ازکارافتادن عضلات

به دنبال مصرف بیش از اندازه قهوه، بیماری رابدومیولیز یا همان از کار افتادگی عضلات اتفاق می‌افتد. در این حالت، فیبرهای عضلانی آسیب می‌بینند و با ورود به جریان خون، باعث از کار افتادن کلیه‌ها یا سایر اندام‌های بدن می‌شوند.

 اعتیاد به قهوه

کافئین ماده‌ای اعتیاد آور است. افرادی که بیش از اندازه قهوه استفاده می‌کنند به این ماده وابستگی پیدا می‌کنند و در صورت عدم دسترسی به این نوشیدنی، با علائمی مانند خماری مواجه می‌شوند. همچنین ممکن است در چنین شرایطی با خستگی مضاعف، خشم و احساس سردرد، دست‌وپنجه نرم کنند.

 تکرر ادرار

از دیگر مضرات مصرف قهوه می‌توانیم به تحریک مثانه و تکرر ادرار اشاره کنیم. این موضوع به خصوص در شرایطی که دسترسی به دستشویی سخت یا حتی غیر ممکن است، می‌تواند دردسرساز شود.

 مؤثرترین زمان نوشیدن قهوه

برای اینکه به عوارض مصرف قهوه مبتلا نشوید و به خوبی از فواید آن بهره ببرید، باید به زمان نوشیدن قهوه توجه داشته باشید. دررابطه‌با این موضوع باید بگوییم که بدن ما هورمونی به نام کورتیزول ترشح می‌کند که نقش مهمی در سرحال کردن و شادابی بدن دارد. این هورمون در ابتدای صبح، در ساعت ۱۲ الی ۱ بعدازظهر و پنج و نیم تا ۶:۳۰ بعدازظهر، در بالاترین سطح خود قرار می‌گیرد؛ بنابراین مصرف قهوه در این زمان‌ها هیچ تأثیری بر بدن ندارد. اما بعد از فروکش‌کردن کورتیزول، در صورتی که از قهوه استفاده کنید می‌توانید از اثرات مطلوب آن در شادابی و سرحال شدن بدن بهره ببرید.

سخن پایانی

در این مطلب به مضرات قهوه پرداختیم و نکات مهمی را درباره عوارض این نوشیدنی بیان کردیم. قهوه نوشیدنی پرطرف‌دار است که با ویژگی‌های خاصی همچون انرژی‌زا بودن، به جزئی جدایی‌ناپذیر در زندگی افراد تبدیل شده است. همین ویژگی سبب افزایش مصرف این ماده می‌شود که در پی آن افراد را با مضرات قهوه مواجه می‌کند. افزایش فشارخون، مشکلات قلبی، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و… تنها بخشی از عوارض مصرف قهوه هستند که در این مطلب به شکل کامل به بیان آن‌ها پرداختیم.