سمنو چیست؟
سمنو یکی از دسرهای سنتی ایرانی بوده که خاستگاه آن به استان خراسان باز می‌گردد. این دسر شیرینی طبیعی بسیار مطلوبی دارد و برای تهیه آن فقط نیاز به جوانه گندم و آرد سبوس‌دار دارید. سمنو از لحاظ رنگ مشابه به حلوا بوده، اما بسیار رقیق‌تر از آن است و بافت کشدار و چسبناکی دارد. این دسر یکی از عناصر اصلی سفره هفت سین است که از دیرباز تا به حال ارزش بالایی در میان مردم کشور ما داشته و علاوه بر جنبه فرهنگی، جنبه مذهبی نیز نزد ایرانیان دارد؛ بسیاری سمنو را نذر حضرت فاطمه زهرا می‌دانند و در روزهای پایانی اسفند با آداب خاصی نذر خود را ادا می‌کنند. سمنو خواص بسیار زیادی دارد و بنا بر نظر ایرانیان باستان خوردن این دسر لذیذ، سبب افزایش قدرت و باروری می‌شود و وجود آن روی سفره هفت‌سین خیر و برکت و قدرت را به زندگی ما در طول سال آینده می‌بخشد. در ادامه ی این مطلب همراه با رئوف به طرز تهیه سمنو میپردازیم.
مواد لازم برای تهیه سمنو
برای تهیه سمنو برخلاف سایر دسرها به مواد اولیه زیادی ندارید و فقط با در دسترس داشتن مواد زیر می‌توانید یک دسر لذیذ و مقوی را تهیه کنید:
- گندم: یک پیمانه
- آرد مخصوص سمنو: دو پیمانه
- آب: پنج پیمانه
طرز تهیه سمنو آسان و خوشمزه
طرز تهیه سمنو برخلاف سایر دسرها برای برخی افراد مبتدی بسیار سخت و زمان‌بر است؛ زیرا باید حدود یک هفته قبل از پخت، مواد اولیه آن را فراهم کرد. از سوی دیگر زمان پخت طولانی دارد و باید مدام آن را هم بزنید تا بافت کشدار و چسبناکی به خود بگیرد. با این حال اگر مراحل زیر را به طور دقیق انجام دهید، درست کردن سمنو خانگی بسیار راحت و لذت بخش خواهد بود.
مرحله اول
نخستین مرحله درست کردن سمنو شستشوی گندم‌ها است. در زمان خرید حتما به تازه بودن و سالم بودن گندم‌ها توجه کنید تا فاقد زدگی باشند. در زمان شستشو حتما آنها را با آب سرد به خوبی بشویید.
مرحله دوم
در مرحله دوم باید گندم‌ها را برای جوانه زدن آماده کرد. برای این کار گندم‌ها را در ظرف عمیقی قرار دهید و روی آنها حدود دو بند انگشت آب بریزید. سپس به مدت دو روز آنها را در جای کم نور و خنک قرار دهید تا به خوبی جوانه بزنند. حتما در طی این دو روز آب گندم‌ها را چندین مرتبه عوض کنید تا نتیجه کار رضایت‌بخش باشد.
مرحله سوم
در مرحله سوم طرز تهیه سمنو، باید گندم‌ها را به مدت یک روز روی یک دستمال نخی مرطوب و تمیز قرار دهید. فراموش نکنید که پارچه خیس و آبدار نباشد؛ نمناک بودن آن کفایت می‌کند. بهتر است پارچه را تا ریشه کردن گندم‌ها درون آبکش قرار دهید.
مرحله چهارم
در مرحله چهارم گندم‌ها را از دستمال بیرون آورده و آنها را در یک آبکش بگذارید، سپس آنها را به آرامی و با آب کم فشار بشویید. تا زمانی که گندم‌ها درون آبکش هستند روی آنها دستمال نخی نم‌دار بکشید تا رطوبت آنها حفظ شود. تا چند روز گندم‌ها را درون آبکش بگذارید. گندم‌ها تا زمانی باید در این وضعیت باشند که جوانه‌ها از دستمال نخی بیرون نیایند. اگر گندم‌ها سبز بلند شوند و از پارچه بیرون بزنند سمنو مزه تلخی می‌گیرد؛ همین که گندم‌ها جوانه بزنند کافی است.
مرحله پنجم
در این مرحله از طرز تهیه سمنو نوبت به استخراج شیره یا عصاره جوانه گندم است. در این مرحله باید گندم‌ها را فشرده کرد تا شیره‌شان خارج شود.
مرحله ششم
در این مرحله از طرز تهیه سمنو، آرد را تفت دهید تا در اصطلاح بوی آن بیرون بیاید یا بوداده شود. شیره گندم را آهسته آهسته و طی چند مرحله به آرد بوداده اضافه کنید، در صورتی‌که آرد گلوله گلوله شد آن را الک کنید تا بافت آرد یکسان و پودری شکل باشد. پس از آن نوبت به اضافه کردن آب است. حال باید این مواد را درون یک قابلمه مسی یا روحی ریخته و روی شعله زیاد گاز قرار داد. زمانی‌که به نقطه جوش رسید شعله را کم کرده و اجازه دهید با حرارت کم بپزد. در طی مدت پخت باید آن را مدام هم بزنید تا ته نگیرد و بافت آن کشدار شود.
مرحله هفتم
زمانی‌که سمنو به غلظت لازم رسید (غلظت آن باید مانند فرنی شود) روی شعله گاز شعله پخش کن بگذارید و روی درب قابلمه دم‌کنی یا پارچه تمیز بکشید تا سمنو دم بکشد. مدت زمان دم کشیدن سمنو حدود یک ساعت است. البته در طول دم کشیدن چندین بار آن را هم بزنید تا ته نگیرد. با این کار سمنو بسیار خوشرنگ می‌شود. همچنین در صورت تمایل می‌توانید در انتهای پخت به آن گردو و بادام با پوست اضافه کنید. بنا بر باورهای سنتی اگر گردو یا بادام در ظرف هر کسی افتاد برایش خوش‌یمن است.
مرحله هشتم
در نهایت هنگامی‌که سمنو به غلظت مورد نظر رسید، آن را از روی شعله بردارید و در ظرف مورد نظر سرو کنید و با غنچه گل‌محمدی و خلال بادام و پسته روی آن را تزیین کنید.
سخن پایانی
سمنو یکی از دسرهای محبوب ایرانی است که طعم لذیذ و خواص بسیار زیادی دارد. طرز تهیه سمنو با اینکه در مقایسه با سایر دسرها پیچیده‌تر بوده و ترفندهای خاص خود را دارد، ولی اگر مرحله جوانه زدن آن را به خوبی انجام دهید، مابقی مراحل ساده است. با انجام دادن مراحل پخت سمنو شما می‌توانید یک سمنو خوشمزه و خوشرنگ را درست کنید.
